Hội đồng Khoa học Công nghệ nghiệm thu cấp Quốc gia đề tài: “Nghiên cứu khai thác và phát triển nguồn gen cây Trắc (Dalbergia cochinchinensis Pierre ex Laness.) tại một số tỉnh Tây Nguyên” - Mã số: NVQG-2021/ĐT.11

10-12-2025 Trần Cao Nguyên

       Thực hiện Quyết định số 3632/QĐ-BKHCN ngày 12 tháng 11 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ về việc Thành lập Hội đồng và Tổ chuyên gia đánh giá, nghiệm thu kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ quỹ gen cấp quốc gia. Ngày 09/12/2025, tại Bộ Khoa học và Công nghệ, Hội đồng khoa học và công nghệ cấp Quốc gia đã tổ chức họp nghiệm thu đề tài Nghiên cứu khai thác và phát triển nguồn gen cây Trắc (Dalbergia cochinchinensis Pierre ex Laness.) tại một số tỉnh Tây Nguyên” - Mã số: NVQG-2021/ĐT.11 do ThS. Trần Cao Nguyên làm Chủ nhiệm đề tài.

1. Mục tiêu của đề tài

       Đề tài được triển khai nhằm:

      - Xác định được đặc điểm lâm học, sinh học, giá trị nguồn gen và đa dạng di truyền nguồn gen cây Trắc;

       - Xây dựng được các hướng kỹ thuật về: (i) Nhân giống; (ii) Trồng và chăm sóc cây Trắc;

       - Tuyển chọn được 30 cây mẹ ở 3 xuất xứ và sản xuất được 6.000 cây con đủ tiêu chuẩn trồng rừng;

      - Xây dựng được: (i) 02ha vườn sưu tập kết hợp khảo nghiệm giống tại 02 tỉnh; (ii) 06ha mô hình thí nghiệm rừng trồng (Tỷ lệ sống > 85%, cây sinh trưởng, phát triển tốt).

2. Nội dung và kết quả nghiên cứu chính

       Qua quá trình triển khai thực hiện, nhóm nghiên cứu đã hoàn thành đầy đủ các nội dung theo thuyết minh, đạt được nhiều kết quả có ý nghĩa khoa học và thực tiễn:

      - Đặc điểm lâm học, sinh học và đa dạng di truyền nguồn gen cây Trắc: Loài Trắc có phân bố tự nhiên ở các kiểu rừng tự nhiên lá rộng thường xanh, lá rộng nửa rụng lá và lá rộng rụng lá; trên nhiều loại đất ở vùng Tây Nguyên như đất nâu đỏ trên đá Bazan, đất nâu vàng trên phù sa cổ đất vàng nhạt trên đá cát,... Quần thể Đắk Lắk có mức độ đa dạng di truyền cao nhất với giá trị He là 0,188 và chỉ số Shannon (I) là 0,296.

      - Tuyển chọn, nhân giống và khảo nghiệm: Đề tài đã chọn lọc được 126 cây dự tuyển có sinh trưởng tốt ở 3 tỉnh Đắk Lắk, Gia Lai và Kon Tum, tạo hơn 6.000 cây con đảm bảo tiêu chuẩn trồng rừng. 02ha thí nghiệm khảo nghiệm hậu thế được xây dựng tại Lâm Đồng và Gia Lai, tỷ lệ sống ≥ 95%, cây sinh trưởng, phát triển tốt.

       - Nghiên cứu nhân giống và trồng rừng: Về nhân giống, đề tài đã xác định được các kỹ thuật về bảo quản hạt giống, xử lý hạt giống và chăm sóc cây con trong vườn ươm. Về trồng rừng, đề tài đã xác định được lập địa, phương thức trồng và đã xây dựng 06 ha mô hình thí nghiệm rừng trồng tại Gia Lai, tỷ lệ sống ≥ 95%, cây sinh trưởng, phát triển tốt.

      - Chuyển giao và hướng dẫn kỹ thuật: Đề tài đã xây dựng 02 hướng kỹ thuật về: (i) Nhân giống; (ii) Trồng và chăm sóc cây Trắc; Hướng dẫn kỹ thuật đảm bảo cơ sở khoa học, dựa trên các kết quả nghiên cứu của đề tài và kế thừa các kết quả khác. Đề tài đã tổ chức 02 lớp tập huấn cho cán bộ kỹ thuật và người dân địa phương tại tỉnh Gia Lai, 100% học viên tham gia có thể áp dụng được.

3. Kết luận và đánh giá của Hội đồng

      Hội đồng Khoa học và Công nghệ cấp quốc gia đã đánh giá đề tài đã hoàn thành được các mục tiêu đề ra, các nội dung được thực hiện đầy đủ, các sản phẩm đảm bảo yêu cầu về số lượng, chất lượng và tiến độ, trong đó có một số sản phẩm vượt so với hợp đồng và thuyết minh. Các kết quả này là cơ sở quan trọng cho công tác bảo tồn và phát triển nguồn gen cây Trắc – loài cây bản địa quý hiếm có giá trị cao.

       Với những kết quả đạt được, Hội đồng nhất trí đánh giá đề tài ở mức “Đạt” và khuyến nghị cần tiếp tục thực hiện pha 2 của đề tài.

       Dưới đây là một số hình ảnh trong cuộc họp và kiểm tra hiện trường